5+ kiến thức về rượu vang cho người mới bắt đầu giúp bạn thành chuyên gia

Khám phá thế giới rượu vang là một trải nghiệm tuyệt vời giúp bạn hiểu thêm về văn hóa thưởng thức vang và trở thành một tín đồ sành vang đích thực. Nếu bạn muốn tìm hiểu những kiến thức từ cơ bản đến chuyên sâu về rượu vang nhưng không biết bắt đầu từ đâu thì hãy theo dõi ngay 5+ kiến thức về rượu vang trong bài viết của Jacob’s Creek dưới đây.

1. Khái niệm rượu vang và các thuật ngữ phổ biến

Rượu vang là loại đồ uống chứa cồn, được làm hoàn toàn từ nho và không cho thêm bất kỳ hương liệu nào trong quá trình sản xuất. Vậy nên, hương thơm và mùi vị của rượu vang đều đến từ giống nho, quá trình lên men và giai đoạn ủ rượu.

Để trở thành chuyên gia trong lĩnh vực rượu vang, bạn cần nắm được 7 thuật ngữ phổ biến sau:

2. Cách phân loại rượu vang 

Có nhiều tiêu chí phân loại rượu vang khác nhau, trong đó hai cách phổ biến và cơ bản nhất là dựa trên màu sắc và hàm lượng khí CO2:

• Phân loại theo màu sắc: Rượu vang được chia thành 3 loại chính là rượu vang đỏ (màu sắc phân bố từ đỏ gạch – tím đậm), rượu vang trắng (màu sắc phân bố từ trắng trong suốt – hổ phách) và rượu vang hồng (màu sắc phân bố từ hồng nhạt – hồng đậm). (Xem thêm: Phân biệt vang trắng và vang đỏ)
• Phân loại theo hàm lượng khí CO2: Rượu vang được chia thành 2 loại chính là rượu vang sủi và rượu vang tĩnh. Trong đó, rượu vang sủi có áp suất carbon dioxide từ 0,05MPa trở lên, khi rót ra ly sẽ xuất hiện nhiều bọt khí mịn. Rượu vang tĩnh có áp suất carbon dioxide thấp hơn 0,05MPa và khi rót ra ly hầu như không xuất hiện bọt khí.

Ngoài hai cách trên, bạn có thể phân loại rượu vang dựa trên hàm lượng đường, độ đậm đà, phương pháp pha chế và thời gian uống như sau:

• Phân loại theo hàm lượng đường: Trong quá trình lên men, đường nho được chuyển hóa thành cồn dưới tác dụng của nấm men. Nếu đường trong rượu không chuyển hóa hoàn toàn sẽ tạo thành đường dư. Khi phân loại theo hàm lượng đường sẽ có 4 loại chính bao gồm rượu vang dry (khô), rượu vang off-dry (bán ngọt), rượu vang medium-sweet (ngọt vừa) và rượu vang sweet (ngọt).
• Phân loại theo độ đậm đà: Rượu vang nhiều tannin thường có hương vị đậm đà, mạnh mẽ và tròn đầy trong vòng miệng hơn. Có 3 loại vang chính dựa trên độ đậm bao gồm rượu vang light-bodied (đậm nhẹ), rượu vang medium-bodied (đậm vừa) và rượu vang full-bodied (đậm đà).
• Phân loại theo phương pháp pha chế: Dựa trên các kỹ thuật đặc biệt được sử dụng trong quá trình sản xuất, rượu vang được chia thành 4 loại bao gồm rượu vang fortified (vang cường hóa), rượu vang aromatized (vang hương vị), rượu vang carbonated (vang có gas) và rượu vang non-alcoholic (vang không cồn).
• Phân loại theo thời gian uống rượu: Dựa trên thời gian sử dụng rượu vang trong bữa ăn, rượu vang có thể phân thành 3 loại bao gồm rượu vang aperitif (rượu vang khai vị), rượu vang table wine (rượu vang để bàn), rượu vang dessert wine (rượu vang tráng miệng).

>>> Có bao nhiêu loại rượu vang? Đặc điểm nổi bật của từng loại là gì?

Dựa theo thời gian uống rượu sẽ có Dessert wine là dòng rượu vang dành riêng cho các món tráng miệng

3. Cách thưởng thức rượu vang 

Để thưởng thức trọn vẹn các tầng hương vị tinh tế, ẩn giấu sau những giọt vang thượng hạng, bạn có thể thực hiện 6 bước thưởng thức rượu vang cơ bản đúng chuẩn chuyên gia dưới đây:

• Bước 1 – Chọn đúng ly uống và làm lạnh rượu: Mỗi loại vang sẽ có ly uống với hình dạng và chất liệu khác nhau. Chọn đúng ly uống phù hợp giúp trải nghiệm thưởng thức sẽ trọn vẹn và đầy đủ hơn. Ngoài ra, bạn cũng nên làm lạnh rượu vang từ 15 phút – 3 tiếng trong ngăn mát trước khi thưởng thức.
• Bước 2 – Quan sát rượu trong ly: Bạn rót rượu vang từ 1/2 –  1/3 ly và nghiêng ly 45 độ để quan sát màu sắc rượu vang thêm chính xác hơn. Sự trưởng thành của rượu vang sẽ được phản ánh qua màu sắc chai rượu.
• Bước 3 – Lắc nhẹ ly vang: Cách cầm ly rượu vang đúng là bạn nên cầm ly ở phần chân, tránh cầm trực tiếp ở bầu để nhiệt độ cơ thể ảnh hưởng đến hương vị rượu vang. Bạn hãy lắc ly nhẹ nhàng theo vòng tròn khoảng 3-5 giây để rượu bung tỏa hương thơm tốt nhất.
• Bước 4 – Ngửi mùi hương rượu vang: Để cảm nhận được rõ nét các tầng hương vị của rượu vang, bạn hãy đưa mũi gần sát miệng ly, hít những hơi sâu, ngắn và nhanh để cảm nhận 3 tầng hương chính.
• Bước 5 – Nếm thử rượu vang: Khi thưởng thức, bạn nên uống một ngụm nhỏ và giữ rượu trong miệng để che phủ toàn bộ lưỡi. Tiếp đến, bạn hãy sử dụng lưỡi đảo nhẹ rượu quanh vòm miệng và nuốt rượu sau ít nhất 10 giây.
• Bước 6 – Nhấm nháp: Bạn hãy lắc nhẹ ly trước mỗi lần uống để kích thích hương vị. Sau đó bạn từ từ thưởng thức từng ngụm rượu vừa và nhỏ, không uống cạn trong một lần và ngậm rượu ở giữa lưỡi vài giây trước khi nuốt.

>>> Xem thêm: Hướng dẫn cách thưởng thức rượu vang chuẩn chuyên gia.

Cầm ly đúng cách ở chân ly hoặc đế ly thủy tinh là tiêu chí quan trọng giúp rượu vang duy trì độ ngon trong suốt quá trình thưởng thức

4. Cách bảo quản vang tại gia

Hương vị rượu vang dễ bị biến đổi và nhạt đi nếu bạn không bản quản đúng cách. Để giữ hương vị tươi mới như lần đầu thưởng thức, bạn hãy theo dõi hướng dẫn bảo quản vang chưa mở nắp và đã mở nắp dưới đây.

4.1. Bảo quản rượu vang chưa mở nắp

Rượu vang chưa mở nắp thông thường có thể lưu trữ từ 1 – 5 năm (tùy từng loại vang), thậm chí lên đến hàng chục năm với những chai vang cao cấp.

Dưới đây là 5 hướng dẫn bảo quản rượu tại nhà trong thời gian dài, bạn có thể áp dụng đồng thời nhiều cách với nhau để tăng hiệu quả khi bảo quản:

• Bảo quản ở nhiệt độ thấp và ổn định, khoảng 12.2 – 16 độ C (tùy theo từng loại vang).
• Bảo quản ở phòng có độ ẩm từ 50 – 80%, môi trường hoàn hảo nhất là 70%.
• Bảo quản trong bóng tối, hạn chế tối đa tia UV từ ánh nắng mặt trời.
• Bảo quản trong môi trường thoáng khí.
• Bảo quản rượu vang bằng cách đặt nằm nghiêng hoặc nằm ngang.

Rượu vang chưa mở nắp nên được bảo quản đúng cách trong tầng hầm, phòng rượu riêng

4.2. Bảo quản rượu vang đã mở nắp

Rượu vang sau khi mở nắp sẽ tiếp xúc với không khí và dễ bị oxy hóa. Bạn hãy tham khảo 6 cách bảo quản rượu vang đã mở nắp sau:

• Bảo quản rượu vang trong tủ lạnh, tuy nhiên bạn cần điều chỉnh nhiệt độ ngăn mát phù hợp với đặc điểm riêng của từng loại vang. 
• Bảo quản bằng cách sử dụng nút chai để tạo lớp đệm kín khí, ngăn không cho không khí tiếp xúc trực tiếp với rượu.
• Bảo quản bằng cách chiết rượu vang ra những chai nhỏ hơn khoảng 375ml.
• Bảo quản bằng các dụng cụ hút chân không chuyên nghiệp. 
• Bảo quản bằng tủ lạnh chuyên dụng, đây là cách được nhiều chuyên gia khuyến khích để hạn chế tối đa sự biến đổi về hương vị vang.
• Bảo quản bằng các loại khí trơ như khí nitơ, carbon dioxide hay argon,…

Lưu ý: Để tham khảo chi tiết các bước làm trong từng cách bảo quản rượu vang, bạn có thể đọc thêm tại bài viết sau: Hướng dẫn 11 cách bảo quản rượu vang trước và sau khi mở nắp.

5. Cách phân biệt rượu vang thật – giả

Có nhiều cách khác nhau để phân biệt rượu vang thật giả dựa trên hình dáng bên ngoài và chất lượng bên trong. Trong trường hợp chưa mở nắp, đây là 5 cách giúp bạn phân biệt rượu vang thật giả khi quan sát bên ngoài chai:

• Nhận biết dựa trên tình trạng nút rượu vang.
• Nhận biết dựa vào lượng bọt khí và cách bọt khí di chuyển trong chai.
• Nhận biết dựa vào tình trạng cặn rượu dưới đáy chai.
• Nhận biết dựa trên bề mặt nhãn dán.
• Nhận biết dựa trên chất lượng tem sản phẩm.

Trong trường hợp bạn đã mở nắp và muốn kiểm tra chất lượng rượu bên trong, dưới đây là 6 cách hiệu quả và đơn giản nhất bạn có thể áp dụng:

• Quan sát sự biến đổi màu rượu sau khi thêm baking soda.
• Quan sát sự biến đổi màu rượu sau khi thêm giấm trắng.
• Quan sát sự đổi màu của phấn trắng sau khi nhỏ rượu vang.
• Quan sát sự đổi màu của giấy ăn sau khi nhỏ rượu vang.
• Nhận biết bằng mùi rượu vang ngay khi vừa mở nắp.
• Quan sát sự biến đổi màu rượu sau khi thêm glycerin.

Để phân biệt chính xác rượu vang được làm giả chính xác nhất bạn nên mở nắp và kiểm tra chất lượng rượu bên trong

Hướng dẫn chi tiết từng cách phân biệt rượu vang giả đơn giản, hiệu quả mời bạn tham khảo trong bài viết: Mách bạn 11 cách nhận biết rượu vang thật giả hiệu quả nhất.

6. Cách mở nút rượu vang

6.1. Trường hợp không có dụng cụ

Với rượu vang sử dụng nút vặn, bạn có thể mở bằng cách xoay ngược nắp theo chiều kim đồng hồ. Với những chai vang truyền thống nút bần, nếu mở sai cách hoặc sử dụng không sử dụng đúng dụng cụ, nút chai sẽ bị vỡ và kẹt lại ở cổ chai gây cản trở quá trình thường thức.

Khi không có dụng cụ chuyên nghiệp, bạn có thể mở rượu vang bằng cách dùng những dụng cụ có sẵn tại nhà như: bật lửa, chìa khóa có phần lưỡi răng cưa, bật lửa, kéo, giày, móc phơi quần áo, kẹp giấy,… Chi tiết bạn đọc có thể tham khảo tại bài viết: Bật mí 10 cách mở rượu vang khi không có dụng cụ thành công tại nhà.

Chỉ với một chiếc chìa khóa răng cưa, bạn có thể mở rượu vang nút bần dễ dàng

6.2. Trường hợp có sẵn dụng cụ

Sử dụng dụng cụ chuyên dụng để mở nắp rượu vang khá đơn giản. Bạn thực hiện theo hướng dẫn sau:

• Bước 1: Loại bỏ khung thép và lớp giấy bạc bọc xung quanh đầu chai rượu vang (nếu có).
• Bước 2: Đặt đầu nhọn của thanh trục kim loại vào giữa nút chai, nhấn một lực vừa phải để phần đầu chèn sâu vào trong nút bần.
• Bước 3: Một tay giữ chai vang, tay còn lại tiến hành xoắn dụng cụ theo chiều kim đồng hồ, để vít cắm ăn sâu vào nút chai từ 1 – 2 cm.
• Bước 4: Giữ chắc thân chai vang và sử dụng lực tay còn lại khéo léo kéo nút bần lên.

>>> Hướng dẫn cách mở nút rượu vang bằng dụng cụ chuyên dụng

7. Cách phân biệt rượu vang bị hỏng

Biểu hiện của rượu vang bị hỏng có thể khác nhau tùy vào loại rượu và thời gian lưu trữ. Đôi khi, dùng thị giác để nhận biết vẫn chưa đủ, đôi khi bạn cần phải kết hợp cả khứu giác và vị giác mới có thể phán đoán chính xác rượu vang hỏng. Dưới đây là 6 cách mà bạn có thể sử dụng để xác định rượu vang hỏng tại nhà:

• Phân biệt vang hỏng quá tình trạng nứt vỡ ở nút chai.
• Phân biệt vang hỏng qua lượng bọt khí trong rượu.
• Phân biệt vang hỏng qua độ vẩn đục của rượu.
• Phân biệt vang hỏng qua màu sắc.
• Phân biệt vang hỏng qua mùi hương khi ngửi.
• Phân biệt vang hỏng qua hương vị rượu. 

Chi tiết từng cách phân biệt, mời bạn đọc tham khảo trong bài viết 5+ cách nhận biết rượu vang hỏng và tận dụng vang hỏng tại nhà.

Gợi ý 4 cuốn sách hay về rượu vang không nên bỏ qua

Với những người yêu thích rượu vang, việc tìm hiểu sâu hơn về đề tài này qua sách vở là một cách hay để nâng cao kiến thức. Bạn có thể tham khảo 4 cuốn sách về rượu vang được giới chuyên gia đánh giá cao dưới đây:

• The Wine Bible (Karen McNeil): Tác giả Karen McNeil đã cung cấp tất cả mọi thông tin về các loại rượu vang trên khắp thế giới, từ lịch sử hình thành đến quy trình sản xuất đều được ghi chép rõ ràng. Đây sẽ là cuốn sách vỡ lòng hoàn hảo cho những người yêu thích và muốn tìm hiểu về rượu vang.
• The World Atlas of Wine (Hugh Johnson & Jancis Robinson): Cuốn sách này sẽ cung cấp đến bạn một cái nhìn toàn diện về thế giới của rượu vang, từ lịch sử, địa lý, cho đến các khu vực sản xuất và loại nho.
• The History of Wine in 100 bottles (Oz Clarke): Đây là tác phẩm độc đáo, mang đến cái nhìn sâu sắc về lịch sử phát triển của rượu vang qua 100 chai rượu khác nhau. Từ những chai vang cổ điển còn đựng trong da dê đến những chai vang đựng trong bình thủy tinh đắt giá nhất, cuốn sách sẽ giúp bạn có cái nhìn tổng quan về ngành công nghiệp rượu vang.
• The Sommelier’s Atlas of Taste: A Field Guide To The Great Wines Of Europe (Rajat Parr & Jordan Mackay): Là một cuốn sách hoàn hảo cho những ai yêu thích rượu vang đến từ châu Âu. Từ nguồn gốc, đất đai và kỹ thuật chế biến đều được Rajat Parr & Jordan Mackay thu gọn trong một cuốn sách.

Tổng hợp 4 cuốn sách hay về rượu vang, giúp nâng cao trình độ hiểu biết mà bạn không nên bỏ qua

Bài viết trên của Jacob’s Creek đã chia sẻ đến với bạn những kiến thức về rượu vang dành cho người mới bắt đầu, từ cơ bản đến chuyên sâu. Hy vọng từ những kiến thức rượu vang trên, bạn sẽ có thêm nhiều cái nhìn sâu sắc về rượu vang cũng như thưởng thức trọn vẹn giá trị của từng ly vang ngay tại nhà.

*Thưởng thức có trách nhiệm. Không chia sẻ nội dung này cho người dưới 18 tuổi.